Lithium-ion batterijen (li-ion accu's) hebben een revolutie teweeggebracht in de manier waarop we alles van stroom voorzien, van huishoudelijke elektronica en medische apparaten tot elektrische voertuigen, industriële apparatuur en opslagsystemen voor hernieuwbare energie.

Hun alomtegenwoordigheid brengt echter inherente uitdagingen met zich mee, vooral met betrekking tot productveiligheid en het navigeren door ingewikkelde regelgevende kaders.

Een van de meest voorkomende gevaren in verband met li-ion batterijen is hun neiging tot oververhitting, wat kan leiden tot thermische runaway - een kettingreactie waarbij stijgende temperaturen de omstandigheden verergeren totdat de batterij ontbrandt. Ondanks deze risico's zijn veel consumenten zich er niet van bewust en maken ze zich schuldig aan onveilige praktijken die de kans op thermische runaway of verbranding vergroten.

Een veelvoorkomende gewoonte is om een Li-ion-batterij aan de lader te laten zitten, zelfs nadat deze volledig is opgeladen. Dit overladen verhoogt het risico op oververhitting en brand aanzienlijk. Er zijn meldingen van branden in verband met Li-ion-batterijen bij een groot aantal producten, van elektrische fietsen tot tuingereedschap. Bovendien is het aantal gevallen van oververhitting van consumentenelektronica met deze batterijen in vliegtuigen tussen 2019 en 2023 met 28% gestegen.

De terugroepingen van Li-ion-batterijen hebben de afgelopen tien jaar geschommeld, wat meestal een weerspiegeling is van de stijging en daling van de populariteit van producten zoals hoverboards en e-bikes. Alleen al in 2024 werden 15 terugroepacties voor consumentenproducten uitgevaardigd voor incidenten met Li-ion-batterijen, die betrekking hadden op 870.000 eenheden.

Risico's in transport beheren

Een enkele Li-ion-batterij kan aanzienlijke schade veroorzaken als deze oververhit raakt en ontbrandt. Die schade kan exponentieel groter zijn als meerdere lithium-ion batterijen zich in elkaars nabijheid bevinden en niet veilig verpakt zijn. De kans is groter dat dit gebeurt tijdens het transport van de batterijen zelf of van producten die deze batterijen bevatten. Als één enkele Li-ion-batterij een thermische runaway doormaakt, kan dit zich uitbreiden naar andere batterijen of brandbare materialen in de buurt, wat kan leiden tot grote branden met ernstige gevolgen.

Een enkele Li-ion batterij die oververhit raakt en ontbrandt kan aanzienlijke schade veroorzaken, maar het risico escaleert dramatisch wanneer meerdere batterijen dicht bij elkaar worden opgeslagen of vervoerd zonder de juiste veiligheidsmaatregelen. Dit is met name zorgwekkend tijdens het transport van batterijen of producten die op batterijen werken, waarbij een onjuiste verpakking de kans op thermische runaway naar nabijgelegen batterijen of brandbare materialen kan vergroten, wat kan leiden tot grootschalige branden met ernstige gevolgen.

Om fabrikanten te helpen bij het veilig transporteren van li-ionbatterijen in overeenstemming met de voorschriften, heeft de U.S. Department of Transportation (DOT) Pipeline and Hazardous Materials Safety Administration (PHMSA) onlangs een bijgewerkte gids uitgebracht over verschillende typen, configuraties en maten li-ionbatterijen.

De gids behandelt specifiek best practices voor het transport van beschadigde, defecte of teruggeroepen (DDR) batterijen, die vaak het grootste veiligheidsrisico vormen. DDR-li-ionbatterijen mogen alleen over de weg, per spoor of per schip worden vervoerd en moeten voldoen aan strenge verpakkings- en etiketteringseisen om potentiële gevaren te beperken.

Naast het DOT heeft ook de International Air Transport Association (IATA) onlangs haar richtlijn voor het vervoer van lithium-metaal-, lithium-ion- en natrium-ion-batterijen door de lucht herzien en de beperkingen op het gebruik van deze vorm van vervoer uiteengezet.

Zelfs voor de meest ervaren bedrijven kan het terugroepen van Li-ion-batterijen complex en kostbaar zijn. Een verkeerd beheerde implementatie kan fabrikanten blootstellen aan regelgevend toezicht, rechtszaken tegen consumenten en reputatieschade. Gezien de bijzonder gevaarlijke aard van DDR-batterijen en de verscheidenheid aan aanvullende vereisten voor het transport van alle Li-ion-batterijen, kan het samenwerken met een externe expert die gespecialiseerd is in het terugroepen van producten en het verwijderen van gevaarlijke materialen, helpen om een terugroepproces efficiënter, effectiever en veiliger te maken.

Vooruitblik

Regelgevers in de VS en over de hele wereld onderzoeken manieren om het toezicht op Li-ion-batterijen aan te scherpen. In 2024 nam het Amerikaanse Huis wetgeving aan die de Consumer Product Safety Commission (CPSC) verplicht om een veiligheidsnorm voor consumentenproducten uit te vaardigen voor oplaadbare li-ionbatterijen die worden gebruikt in micromobiliteitsapparaten, zoals elektrische fietsen en scooters, om brandrisico's te beperken. De staat New York heeft in juli 2024 een uitgebreide reeks wetten aangenomen met betrekking tot het gebruik van li-ionbatterijen die, naast andere bepalingen, vereist dat alle li-ionbatterijen die worden gebruikt in micromobiliteitsapparaten, fietsen met elektrische ondersteuning of bromfietsen worden vervaardigd in overeenstemming met bepaalde normen en specificaties. Andere staten zouden dit voorbeeld kunnen volgen, waardoor de druk toeneemt om nationale wetgeving in te voeren.

In Europa heeft de EU in 2023 een nieuwe allesomvattende Batterijenverordening aangenomen, waarin de verantwoordelijkheden van producenten voor onder andere draagbare batterijen worden uitgebreid met eisen voor afvalbeheer. Ondertussen is in het Verenigd Koninkrijk een wetsvoorstel over de veiligheid van lithium-ionbatterijen in behandeling bij het House of Lords, dat de veilige opslag, het gebruik en de verwijdering van lithium-ionbatterijen reguleert. Naarmate de regelgeving strenger wordt, moeten fabrikanten proactief omgaan met risicobeheer gedurende de hele levenscyclus van het product. Dit omvat het ontwikkelen en testen van terugroepplannen, het controleren van verzendpraktijken om naleving te garanderen en het nemen van de nodige stappen om een robuuste terugroepactie te implementeren, inclusief de veilige verwijdering van gevaarlijke producten.